.jpg)
12.12.2024
Czyste Powietrze dla powodzian – od 12 grudnia można składać wnioski o dotacje
Właściciele domów uszkodzonych podczas powodzi mogą wnioskować o dofinansowanie na ich odbudowę i termomodernizację. 12 grudnia o godzinie 12:00 rusza program Czyste Powietrze dla powodzian z budżetem 300 mln zł na usuwanie skutków powodzi w czterech województwach: dolnośląskim, lubuskim, opolskim i śląskim. Uproszczone procedury, skrócony czas rozpatrywania wniosku i szybka ścieżka wypłat opracowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) ułatwią poszkodowanym mieszkańcom otrzymanie pomocy.
Poniżej najważniejsze informacje dla osób, które chcą złożyć wnioski o pomoc finansową m.in. na ocieplenie domu.
Kto może złożyć wniosek o dofinansowanie w programie Czyste Powietrze dla powodzian?
Pomoc z programu Czyste Powietrze dla powodzian może otrzymać osoba fizyczna, która jest właścicielem lub współwłaścicielem budynku/ lokalu mieszkalnego, uszkodzonego w powodzi we wrześniu 2024 r. na terenie województw: dolnośląskiego, lubuskiego, opolskiego i śląskiego. Oszacowany zakres zniszczeń w budynku w wyniku powodzi potwierdzony przez gminę musi wynosić co najmniej 5 procent.
Program nie obejmuje nieruchomości, na które została zawarta wcześniej umowa o dofinansowanie termomodernizacji w ramach programu Czyste Powietrze (umowa czynna lub w okresie trwałości).
Dofinansowanie z NFOŚiGW z ramach programu Czyste Powietrze może być łączone z zasiłkiem celowym wypłacanym powodzianom w ramach pomocy remontowo‐budowlanej. Łączna kwota dofinansowania nie może jednak przekroczyć 100 proc. kosztów przedsięwzięcia.
Szczegółowe informacje dotyczące beneficjentów programu zawiera regulamin naboru.
Ile wynosić będzie dofinansowanie i na co może być przeznaczone?
Dofinansowanie w formie dotacji na podstawowym poziomie będzie przysługiwało niezależnie od dochodów. Dla mniej zarabiających określono dwa kolejne progi dochodowe określone szczegółowo w programie. Maksymalna dotacja dla osób najmniej zarabiających wyniesie do 136,2 tysięcy złotych.
Dotacja dla poszkodowanych w powodzi obejmie koszty:
- audytu energetycznego
- wymiany źródła ciepła
- termomodernizacji domu
- instalacji fotowoltaicznej.
W naborze obowiązują limity kosztów kwalifikowanych na urządzenia, materiały i usługi, aby ograniczać nieuczciwe praktyki wykonawców polegające m.in. na zawyżaniu kosztów jednostkowych.
Gdzie i kiedy można złożyć wniosek o wsparcie finansowe?
Nabór wniosków w programie Czyste Powietrze dla powodzian potrwa od 12 grudnia 2024 r. od godziny 12:00 do 31 marca 2025 r. lub do wyczerpania środków.
Wnioski o dofinansowanie przyjmują odpowiednio dla mieszkańców województwa:
- dolnośląskiego – Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu
- opolskiego – Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu
- lubuskiego – Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska I Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze
- śląskiego – Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach
Jakie dokumenty należy złożyć?
Szczegółowe informacje, w tym o niezbędnych dokumentach znajdują się w regulaminie naboru dostępnym na stronach Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Formularz wniosku o dofinansowanie zostanie uruchomiony na tych stronach w dniu rozpoczęcia naboru – 12 grudnia.
Jak długo będą rozpatrywane wnioski i ile trzeba czekać na płatność?
Terminy rozpatrywania wniosków o dotacje dla wnioskodawców z terenów powodziowych wyniosą do 14 dni od daty wpływu
Wdrożenie szybkiej ścieżki płatności zapewni wypłatę środków w terminie do 14 dni od daty wpływu do WFOŚiGW kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o płatność wraz z wymaganymi dokumentami.
Program Czyste Powietrze dla powodzian to dedykowana część (część 4) Programu Priorytetowego Czyste Powietrze Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
09.12.2024
Drugi etap konsultacji i prezentacja założeń nowej odsłony programu Czyste Powietrze
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), przedstawia do szerokich konsultacji społecznych projekt nowej odsłony programu priorytetowego Czyste Powietrze. Uwagi można zgłaszać od 9 do 27 grudnia 2024 r. Reforma programu jest konieczna, by wyeliminować nadużycia i nadal działać na rzecz czystego powietrza oraz niższych rachunków za ogrzewanie.
- To drugi etap konsultacji programu Czyste Powietrze, który potrwa do 27 grudnia 2024 r.
- W pierwszym etapie wzięło udział ponad 200 przedstawicieli organizacji pozarządowych, samorządów, administracji, banków oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
- Cały czas są i będą wypłacane dotacje z programu oraz trwa obsługa wszystkich złożonych wniosków.
- 12 grudnia ruszy nabór wniosków na termomodernizację domów na terenach województw dotkniętych powodzią.
- Program w nowej odsłonie wróci 31 marca 2025 r. z jasnymi zasadami i nowym źródłem finansowania.
NFOŚiGW zaprasza do konsultacji społecznych i zgłaszania uwag do projektu zmian w programie Czyste Powietrze. Niezmiennie celem programu jest poprawa jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych poprzez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Zmienią się zasady przyznawania dotacji, tak by najwyższa pomoc efektywnie trafiała do najuboższych gospodarstw domowych.
– Chcemy poprawić i doszczelnić program Czyste Powietrze, żeby lepiej chronić Polki i Polaków i żeby program działał efektywniej. Ministerstwo Klimatu i Środowiska zobowiązało Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej do tego, aby przeanalizował program Czyste Powietrze, sprawdził wyniki przeprowadzonych kontroli i uruchomił szerokie konsultacje społeczne nowego projektu. Narodowy Fundusz będzie uruchamiał trzy komponenty programu: 12 grudnia komponent dla powodzian, 31 marca dla tych, którzy nie zdążyli złożyć wniosków oraz możliwość składania nowych wniosków – powiedział Krzysztof Bolesta, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.
– Przekazujemy projekt zmian w programie Czyste Powietrze do szerokich konsultacji, w których każdy może zgłosić swoje uwagi do 27 grudnia. Jest on już po pierwszym etapie konsultacji z samorządami, organizacjami pozarządowymi i wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska. Działamy szeroko, aby wyeliminować nieprawidłowości w programie. Jednocześnie już 12 grudnia rusza nabór wniosków w części programu Czyste Powietrze dla poszkodowanych przez tegoroczną powódź – mówi Dorota Zawadzka‐Stępniak, prezeska Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Kluczowe reformy programu obejmują:
- nowy, czytelny układ programu – podział przedsięwzięć w zależności od zapotrzebowania budynku na energię użytkową
- ujednolicone poziomy dofinansowania w poszczególnych grupach dochodowych dla łatwiejszych rozliczeń projektów,
- wzrost wymagań odnośnie do klasy efektywności energetycznej dotowanych urządzeń,
- odejście od audytów energetycznych na rzecz świadectw charakterystyki energetycznej i oceny energetycznej z wizytą eksperta w każdym domu,
- obowiązek wypłaty zaliczki na konto beneficjenta, a nie wykonawcy,
- limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów,
- dotacje dla rzeczywiście najuboższych – wymóg posiadania co najmniej 3 lata przed złożeniem wniosku nieruchomości (wyjątek np. spadek), której zapotrzebowanie na energię użytkową, w przypadku najwyższego poziomu dofinansowania wynosi powyżej 150 kWh/m2/rok.
- uzyskanie określonego standardu energetycznego – przedsięwzięcie musi prowadzić do zapotrzebowania na energię użytkową nie większego niż 120 kWh/m2.
Ponadto zaktualizowaliśmy progi dochodowe w poszczególnych grupach dofinansowania oraz limit dotacji.
NFOŚiGW pracuje obecnie nad:
- założeniami listy rzetelnych i uczciwych wykonawców,
- usprawnieniem i przyspieszeniem procedury rozpatrywania wniosków przez uproszczenie zasad dofinansowania i standaryzację typów przedsięwzięć,
- ogólnopolskim systemem operatorów.
– Operatorzy w programie Czyste Powietrze będą wsparciem dla beneficjentów najwyższego i podwyższonego poziomu dofinansowania. Ich działanie będzie polegało na pomocy w określeniu zakresu inwestycji, złożeniu wniosku o dofinansowanie, monitorowaniu realizacji inwestycji zgodnie z zasadami programu oraz prawidłowym rozliczeniu dotacji. Zakładamy, że w pierwszej kolejności funkcję operatorów będą pełnić zainteresowane gminy, a uzupełniająco wybierani będą inni operatorzy w drodze naboru – mówi zastępca prezesa zarządu NFOŚiGW Robert Gajda.
Jak wziąć udział w konsultacjach?
Uwagi/ sugestie1 należy przesyłać na adres: konsultacjePPCP@nfosigw.gov.pl (w tytule wiadomości należy napisać: Konsultacje społeczne Czyste Powietrze) na załączonym poniżej formularzu.
Wiadomości wysłane poza załączonym formularzem, o którym mowa powyżej, nie będą brane pod uwagę jako zgłoszenia w ramach konsultacji.
Termin konsultacji: 9–27.12.2024 r.
06.12.2024
Czyste Powietrze dla powodzian. 300 mln zł na termomodernizację domów
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) przeznacza 300 mln zł na usuwanie skutków powodzi w czterech województwach: dolnośląskim, lubuskim, opolskim i śląskim. Komponent powodziowy programu Czyste Powietrze rusza 12 grudnia. NFOŚiGW wprowadził zapisy, które ułatwią powodzianom sięgnięcie po dotacje, a jednocześnie zminimalizują ryzyko powstania nadużyć.
- Nabór wniosków z czterech województw dotkniętych powodzią potrwa od 12 grudnia 2024 r. do 30 listopada 2025 r. lub do wyczerpania środków.
- Wnioski przyjmują Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) we Wrocławiu, Zielonej Górze, Opolu i Katowicach.
- Terminy rozpatrywania wniosków o dotacje i płatność wyniosą do 14 dni.
- Dofinansowanie na podstawowym poziomie będzie przysługiwało niezależnie od dochodów, osoby najuboższe dostaną dotacje do 136,2 tys. zł.
- W naborze obowiązują limity kosztów kwalifikowanych na urządzenia, materiały i usługi.
- Widzimy, jak bardzo potrzebna jest odbudowa i termomodernizacja domów na terenach dotkniętych powodzią. Dlatego w ramach programu Czyste Powietrze przygotowaliśmy dedykowaną część dla poszkodowanych, z ułatwioną procedurą starania się o dotacje i szybką ścieżką wypłat – mówi Dorota Zawadzka‐Stępniak, prezeska Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Maksymalna dotacja dla osób najuboższych wyniesie do 136,2 tys. zł, co obejmuje koszty audytu energetycznego, wymiany źródła ciepła, termomodernizacji domu oraz instalacji fotowoltaicznej. Dofinansowanie z NFOŚiGW z ramach programu Czyste Powietrze może być łączone z zasiłkiem celowym wypłacanym powodzianom w ramach pomocy remontowo‐budowlanej. Łączna kwota dofinansowania nie może jednak przekroczyć 100 proc. kosztów przedsięwzięcia.
Pomoc w programie Czyste Powietrze dla powodzian skierowana jest do osób fizycznych, które są właścicielami lub współwłaścicielami budynku/lokalu mieszkalnego uszkodzonego w powodzi we wrześniu 2024 r. na terenie województw:
- dolnośląskiego,
- lubuskiego,
- opolskiego,
- śląskiego.
Oszacowany zakres zniszczeń w budynku w wyniku powodzi musi wynosić powyżej 5 proc. Program nie dotyczy nieruchomości, na które została zawarta w ramach programu Czyste Powietrze umowa o dofinansowanie termomodernizacji.
Mniej ograniczeń
W naborze wniosków skierowanym do powodzian zasady programu Czyste Powietrze zostały częściowo zmienione. Zniesiono próg dochodowy dla beneficjentów uprawnionych do podstawowego poziomu dofinansowania, więc z programu będą mogli skorzystać wszyscy niezależnie od dochodów. Dofinansowanie na termomodernizację może być udzielone niezależnie od daty wydania pozwolenia na budowę, zgłoszenia budowy lub wykonania robót budowlanych budynków przy wnioskach o ich termomodernizację, a więc także dla stosunkowo nowych budynków.
Szybkie rozpatrywanie wniosków
Ważnym uproszczeniem dla wnioskodawców z terenów powodziowych jest skrócenie terminu rozpatrywania wniosków o dofinansowanie do 14 dni od dnia wpływu do WFOŚiGW. Termin wypłaty dotacji wyniesie także do 14 dni od daty wpływu do WFOŚiGW kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o płatność wraz z wymaganymi dokumentami. Wobec wdrożenia szybkiej ścieżki płatności w komponencie powodziowym nie będzie udzielana dotacja z prefinansowaniem. Beneficjent nie będzie musiał angażować w projekt własnych środków, ponieważ dofinansowanie zostanie wypłacone jeszcze przed terminem płatności faktury.
Limity kosztów kwalifikowanych
W odróżnieniu od dotychczasowych zapisów programu Czyste Powietrze, przewidziano także maksymalne wysokości kosztów kwalifikowanych, żeby ograniczać nieuczciwe praktyki wykonawców polegające m.in. na zawyżaniu kosztów jednostkowych.
W ramach programu nie będą kwalifikowane koszty odtworzenia budynku/lokalu mieszkalnego w innym miejscu lub o innych wymiarach.
04.12.2024
Zmiany w programie Czyste Powietrze są konieczne. Stop dla nadużyć i dalszego oszukiwania Polek i Polaków!
Obsługa wniosków oraz dopłaty na wymianę kopciucha i termomodernizację domów realizowane są nieprzerwanie. Jednocześnie 12 grudnia, rozpocznie się przyjmowanie wniosków w ramach programu Czyste Powietrze na terenach dotkniętych powodzią. Nowym program powróci 31 marca 2025 r.
Zatrzymaliśmy przyjmowanie nowych wniosków, bo kontynuacja programu Czyste Powietrze oznaczałaby:
- jeszcze więcej oszukanych osób – obowiązkiem NFOŚiGW, jako instytucji państwowej jest ochrona Polek i Polaków przez nieuczciwymi wykonawcami,
- jeszcze więcej wyłudzonych pieniędzy przez nieuczciwych beneficjentów,
- mniej pieniędzy dla najbardziej potrzebujących i najbiedniejszych obywateli.
Robimy reformę, bo chcemy:
- ochronić obywateli przed nieuczciwymi firmami,
- uszczelnić program, tak by skończyć z dotacjami dla osób zamożnych,
- uprościć i przyspieszyć obsługę wniosków i wypłat,
- ocieplić polskie domy,
- obniżyć rachunki za ogrzewanie w polskich domach,
- ograniczyć liczbę kopciuchów,
- poprawić jakość powietrza.
Nie dla dalszych nadużyć w programie
Rekordzista otrzymał 100 proc. dofinansowania, czyli poziom przeznaczony dla najuboższych, na kilka domów, których był właścicielem.
Nieuczciwi wykonawcy zawyżali rachunki za usługi i materiały – np. liczyli za drzwi 40 tys. zł.
Pośrednicy i wykonawcy wymuszali udzielanie pełnomocnictw, na mocy których otrzymywali zaliczki, nawet 65 tys. zł na swój rachunek. Gdy firma znikała z rynku, konieczność zwrotu dotacji spada na nieświadomego beneficjenta.
Zamiast kompleksowej termomodernizacji dochodziło np. do wymiany tylko dwóch okien w nieocieplonym domu.
Kluczowe reformy w programie obejmą:
- obowiązek wypłaty zaliczki na konto beneficjenta, a nie wykonawcy,
- limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów,
- dotacje dla rzeczywiście najuboższych,
- uzyskanie określonego standardu energetycznego w wyniku realizacji inwestycji,
- uproszczenie i przyspieszenie procesu otrzymania i wypłaty dotacji,
- więcej kontroli firm i beneficjentów, którzy będą przyłapani na nieuprawnionym działaniu.
W systemie pojawią się operatorzy, którymi będą także gminy wspierające gospodarstwa domowe w przeprowadzeniu inwestycji od jej planowania po rozliczenie. To pomoże uniknąć zagrożeń związanych z naciągaczami i poprawi efektywność termomodernizacji, a więc da większą pewność niższych rachunków za ogrzewanie. W dalszych planach jest też lista rekomendowanych wykonawców, czyli sprawdzonych firm.
Nie zapominamy, o tych którzy nie zdążyli złożyć wniosku
Dla osób, które są w trakcie inwestycji lub ją zakończyli przygotowujemy specjalne rozwiązanie, które uwzględni dłuższy okres kwalifikowalności kosztów oraz dopuszczalne źródła ciepła.
Po wznowieniu programu okres kwalifikowalności kosztów będzie obowiązywał od 28.05.2024 r. Takie działanie ma umożliwić składanie wniosków osobom, które nie zrobiły tego przed 28.11.2024 r., a zrealizowały inwestycję. Dodatkowo osoby, które rozpoczną prace nad inwestycjami w najbliższym czasie będą objęte tym okresem kwalifikowalności.
Wracamy z nowym programem już 31 marca 2025 r.
03.12.2024
Nadużycia w programie Czyste Powietrze. Podejrzane umowy na ponad pół miliarda złotych
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) składa zawiadomienie do prokuratury dotyczące kilku firm, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie popełniania przestępstw w ramach programu Czyste Powietrze. Dotyczy to 6 tys. wniosków o dotacje z programu Czyste Powietrze z całej Polski. Wykonawcy, których działania NFOŚiGW zgłasza prokuraturze, złożyli wnioski o dotacje w imieniu beneficjentów o wartości ok. 600 mln zł. NFOŚiGW na bieżąco współpracuje z organami ścigania.
- Wcześniej do prokuratury i policji trafiły 103 zawiadomienia o podejrzeniu nieprawidłowości z Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW).
- Składanie nowych wniosków w programie Czyste Powietrze jest zawieszone. Program w nowej odsłonie wróci 31 marca 2025 r.
- Skutki nieuczciwych działań wykonawców ponoszą beneficjenci programu – to oddawane dotacje (wraz z odsetkami), zmniejszane dofinansowanie, wysokie rachunki za ogrzewanie.
- Reforma programu Czyste Powietrze ma ochronić beneficjentów przed nieuczciwymi wykonawcami i pośrednikami.
Kontrole przeprowadzone przez NFOŚiGW wykazały podejrzenie nadużyć w działaniu firm wykonawczych. Skala tych nieprawidłowości i zebrane materiały poskutkowały przygotowaniem przez NFOŚiGW zawiadomienia do prokuratury, które dotyczy przede wszystkim możliwości popełnienia oszustwa, wyłudzenia, podrobienia lub przerobienia dokumentu, poświadczenia nieprawdy oraz posłużenia się dokumentem potwierdzającym nieprawdę.
Zidentyfikowane zostały m.in. przypadki:
- zawyżania rachunków za usługi i materiały,
- realizacji nieefektywnych inwestycji,
- wymuszania udzielenia pełnomocnictwa.
Firmy, których dotyczy zawiadomienie, w imieniu swoich beneficjentów wnioskowały najczęściej o najwyższy poziom dofinansowania, który w programie wynosi 136,2 tys. zł. Beneficjenci nie posiadają jednak często żadnych lub prawie żadnych dokumentów dotyczących realizowanego przedsięwzięcia. Pełnomocnicy nie uzgadniają optymalnego zakresu prac, ich zakres jest narzucany jako „możliwy do realizacji w ramach dotacji, którą można uzyskać z programu”. Beneficjenci w większości przypadków nie mają świadomości, co obejmuje wniosek o dofinansowanie, w tym jakie oświadczenia są tam składane. Po podpisaniu pełnomocnictwa już o niczym nie są informowani.
O nieprawidłowościach w programie Czyste Powietrze informowały także WFOŚiGW, które w całej Polsce złożyły 103 zawiadomienia do prokuratury lub na policję, w związku z nadużyciami w programie – najwięcej, bo aż 47 w województwie kujawsko‐pomorskim
Ponadto beneficjenci programu Czyste Powietrze składają bezpośrednio do organów ścigania zawiadomienia, że padli ofiarami oszustw ze strony wykonawców. Zgłoszenia o nieuczciwych wykonawcach i pośrednikach spływają także do NFOŚiGW oraz WFOŚiGW.
Ogółem w I półroczu 2024 r. przeprowadzono u beneficjentów 4 656 kontroli, w tym nieprawidłowości programu stwierdzono w 12% skontrolowanych umów.
Reforma programu Czyste Powietrze ma na celu:
- ochronę gospodarstw domowych przed oszustwami,
- uszczelnienie programu, tak by służył tym najbardziej potrzebującym,
- uproszczenie i przyspieszenie obsługi wniosków i wypłat,
- obniżenie rachunków za ogrzewanie,
- ocieplenie domów,
- ograniczenie liczby kopciuchów,
- poprawę jakości powietrza,
- przyspieszenie transformacji energetycznej Polski.
Kluczowe reformy w programie Czyste Powietrze
- Obowiązek wypłaty zaliczki na konto celowe beneficjenta, a nie wykonawcy.
Koniec wyłudzania zaliczek przez wykonawców, ponieważ pieniądze przyznane beneficjentowi mogą trafić wyłącznie na konto firmy. - Limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów.
Koniec zawyżania kosztów i narzucania nieuczciwych marż przez wykonawców, którzy nie mają żadnych ograniczeń. - Dotacje dla rzeczywiście najuboższych.
Koniec wyłudzania 100% dotacji przez osoby, które w rzeczywistości nie są ubogie i przepisywania domu „na wnuczka” – beneficjent będzie musiał wykazać własność lub współwłasność budynku/lokalu przez co najmniej 3 lata przed złożeniem wniosku o dofinansowanie. - Domy dobrze ocieplone.
Koniec z wymianą dwóch okien w budynku, gdy potrzebna kompleksowa modernizacja – będziemy wymagać uzyskania określonego standardu energetycznego. - Więcej kontroli na miejscu, w trosce o beneficjenta.
Koniec z fałszowaniem dokumentów przez nieuczciwych pełnomocników i z realizacją projektów niezgodnie z umową. - W systemie pojawią się operatorzy, którymi będą także gminy wspierające gospodarstwa domowe w przeprowadzeniu inwestycji od jej planowania po rozliczenie.
28.11.2024
Czas na remont programu Czyste Powietrze. W trosce o naszych beneficjentów
Rusza pierwsza duża modernizacja programu Czyste Powietrze po 6 latach od jego powstania. Celem tej zmiany jest naprawa programu i zabezpieczenie polskich gospodarstw domowych przed nadużyciami, tak by nadal działać na rzecz czystego powietrza i niższych rachunków za ogrzewanie dla Polek i Polaków. W ramach programu Czyste Powietrze obecnie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) skupi się na pomocy powodzianom i na obsłudze wszystkich złożonych wniosków.
- Czyste Powietrze nadal trwa, w połowie grudnia ruszy nabór wniosków na termomodernizację domów na terenach województw dotkniętych powodzią. Jednocześnie cały czas są i będą wypłacane dotacje z programu oraz trwa obsługa wszystkich złożonych wniosków.
- 28 listopada rozpoczyna się niezbędna przerwa w przyjmowaniu jedynie nowych wniosków.
- W lepszej, nowej odsłonie program Czyste Powietrze zadebiutuje na wiosnę 2025 r., z jasnymi zasadami i nowym źródłem finansowania.
Aby przeprowadzić potrzebny remont programu Czyste Powietrze i jednocześnie uruchomić w połowie grudnia specjalny program skierowany do mieszkańców terenów dotkniętych powodzią, NFOŚiGW w uzgodnieniu z Ministerstwem Klimatu i Środowiska (MKiŚ), podjął decyzję o wprowadzeniu przerwy w przyjmowaniu nowych wniosków przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW). Ten czas przerwy zostanie wykorzystany na obsługę dotychczas złożonych wniosków – będzie to zatem dalej okres intensywnej realizacji programu. Od początku realizacji programu do WFOŚiGW wpłynęło już ponad 1 milion wniosków na kwotę 37 mld zł, w tym podpisanych umów jest ponad 820 tys. na ok. 26 mld zł. Dotychczas wypłacono niemal 14 mld zł dla 650 tys. beneficjentów.
– Naszym najważniejszym celem jest poprawa jakości powietrza, ale także musimy ochronić przed nieuczciwymi wykonawcami i pośrednikami Polki i Polaków, by nie narażać ich na konieczność zwrotu dotacji lub rachunki grozy. Jednocześnie w ramach programu Czyste Powietrze, skupiamy się teraz na tak ważnej pomocy dla mieszkańców województw dotkniętych powodzią. Zabezpieczyliśmy na ten cel 300 milionów złotych – mówi Dorota Zawadzka‐Stępniak, prezes zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
300 mln zł dla powodzian
NFOŚiGW, we współpracy z MKiŚ, przygotował w ramach programu Czyste Powietrze specjalny program dotacji do termomodernizacji domów w czterech województwach dotkniętych powodzią: dolnośląskim, lubuskim, opolskim i śląskim. Zabezpieczono na ten cel 300 mln zł. Program przewiduje uproszczoną, skróconą procedurę wnioskowania o dotacje. Nabór wniosków od powodzian rozpocznie się w połowie grudnia.
Nowe źródła finansowania
Jesienią 2023 r. program Czyste Powietrze nie miał zapewnionego finansowania. Obecny rząd odblokował w styczniu br. środki z KPO – 13,9 mld zł oraz w kwietniu z FEnIKS – 7,6 mld zł. Teraz trwają prace nad długofalowym planem finansowania programu. Przygotowywany jest wniosek do Europejskiego Banku Inwestycyjnego na kwotę 10 mld zł z Funduszu Modernizacyjnego, która umożliwi finansowanie programu po wykorzystaniu środków FEnIKS.
Czyste Powietrze ma służyć przede wszystkim społeczeństwu
– Chcemy położyć kres nadużyciom w programie Czyste Powietrze. Przeprowadziliśmy wzmożone kontrole, skutki nieprawidłowości to oddawane dotacje (wraz z odsetkami) lub zmniejszenie dofinansowania. Trzeba skończyć ze 100‐procentowym dofinansowaniem na kilka domów, z wielokrotnym zawyżaniem rachunków przez nieuczciwych wykonawców za usługi i materiały, z wymuszaniem pełnomocnictwa, na podstawie którego firmy dostawały zaliczkę na swój rachunek, znikały z rynku, a cała odpowiedzialność spadała na nieświadomego beneficjenta – wyjaśnia zastępca prezesa zarządu NFOŚiGW Robert Gajda.
Od kilku miesięcy trwa kompleksowy przegląd programu Czyste Powietrze, którego elementem były m.in. analizy i konsultacje ukierunkowane na wypracowanie założeń nowego „Czystego Powietrza”. W dyskusji udział wzięło ok. 200 osób, w drugim etapie konsultacji nowa treść programu będzie przedstawiona opinii publicznej. Finalną wersję nowych zasad w „Czystym Powietrzu” poznamy jeszcze w tym roku.
Kluczowe reformy w programie
W systemie pojawią się operatorzy, którymi będą także gminy wspierające gospodarstwa domowe w przeprowadzeniu inwestycji od jej planowania po rozliczenie. To pomoże uniknąć zagrożeń związanych z naciągaczami i poprawi efektywność termomodernizacji, a więc da większą pewność niższych rachunków za ogrzewanie. W dalszych planach jest też lista rekomendowanych wykonawców, czyli sprawdzonych firm.
– Uprościmy proces pozyskania finansowania, by łatwiej można było skorzystać ze wsparcia. Przyspieszymy też obsługę wniosków i rozliczenie, by szybciej pieniądze trafiały na konta Polek i Polaków. Dzięki reformie, nowe Czyste Powietrze będzie kontynuowane na lepszych, zdrowych zasadach, tak by nadal działać na rzecz czystego powietrza i niższych rachunków za ogrzewanie – podsumowuje Robert Gajda.
Komitet Koordynacyjny programu Czyste Powietrze
Ponadto resort klimatu planuje powołać rządowy Komitet Koordynacyjny, który pomoże synchronizować działania administracji publicznej, by zwiększyć skuteczność podejmowanych działań w ramach programu Czyste Powietrze.
22.11.2024
Stanowisko NFOŚiGW na temat programu Czyste Powietrze
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej informuje, że wszystkie wnioski złożone w programie Czyste Powietrze zostaną rozpatrzone. Finalizujemy prace nad gruntowną reformą programu Czyste Powietrze, mającą na celu zatrzymanie nadużyć oraz zwiększenie efektywności.
Naszym najważniejszym celem jest poprawa jakości powietrza, ale też musimy ochronić przed nieuczciwymi wykonawcami i pośrednikami Polki i Polaków, by nie narazić ich na konieczność zwrotu dotacji. Jednocześnie jesteśmy zobowiązani efektywnie wydawać publiczne pieniądze.
Program Czyste Powietrze przejęliśmy po poprzednikach z niską efektywnością i dużą liczbą nadużyć. Dlatego w tym roku skupiliśmy się na jego naprawie, aby faktycznie doprowadzał do niższych rachunków dla gospodarstw domowych. Ma on służyć przede wszystkim społeczeństwu, a nie narażać ludzi na „rachunki grozy”.
Przeprowadziliśmy szerokie konsultacje koniecznych zmian w programie i ogłosimy wnioski z tych rozmów jeszcze w tym roku. Program Czyste Powietrze będzie kontynuowany na nowych, zdrowych zasadach.
28.10.2024
6 lat programu "Czyste Powietrze" na Dolnym Śląsku
Mija sześć lat od uruchomienia programu „Czyste Powietrze”, największej proekologicznej inicjatywy, która służy skutecznej walce ze smogiem oraz poprawie efektywności energetycznej jednorodzinnych budynków mieszkalnych.
Z Programu „Czyste Powietrze” –skorzystało już blisko 900 tys. beneficjentów w całym kraju, co daje blisko 30 mld zł na eko-inwestycje.
Od początku programu w województwie dolnośląskim ponad 43 tys. wnioskodawców zdecydowało się na udział w programie „Czyste Powietrze”. WFOŚiGW we Wrocławiu współpracując ze 143 gminami, podpisał już ponad 34 tys. umów na blisko 900 mln zł dofinansowania.
Z dofinansowania mogą korzystać właściciele domów jednorodzinnych. Wystarczy złożyć wniosek. Można to zrobić składając dokumenty przez Portal Beneficjenta, w biurach WFOŚiGW, w banku lub w urzędzie gminy. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu zaprasza do współpracy.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu uzyskał dotację z Unii Europejskiej na projekt „Program priorytetowy „Czyste Powietrze” realizowany w województwie dolnośląskim”.
Wartość projektu : 204 000 000,00 zł
Wysokość wkładu z Funduszy Europejskich: 204 000 000,00 zł
Program „Czyste Powietrze” dynamicznie się rozwija, wprowadzając istotne zmiany mające na celu poprawę efektywności i transparentności. Najwyższy poziom dofinansowania jest ograniczony tylko do jednego domu na jednego wnioskodawcę. Od 14 czerwca 2023 r. osoby planujące instalację pomp ciepła muszą najpierw przeprowadzić audyt energetyczny, który pomaga dostosować źródło ciepła do potrzeb budynku. Na audyt przewidziano dofinansowanie do 1,2 tys. zł, pokrywające do 100% kosztów kwalifikowanych.
Od 14 czerwca 2024 r. pompy ciepła są uznawane za koszty kwalifikowane tylko, jeśli ich parametry techniczne zostaną potwierdzone wpisem na listę ZUM. Obecnie na Liście ZUM jest 3402 pomp ciepła. Firmy mogą wnioskować o tymczasowy wpis na listę ZUM na podstawie określonych znaków jakości. Program „Czyste Powietrze”, trwający do 2029 r., jest kluczową inicjatywą w walce ze smogiem i poprawie efektywności energetycznej budynków jednorodzinnych.
25.10.2024
Zakończył się pierwszy etap konsultacji reformy programu Czyste Powietrze
Przedstawiciele organizacji pozarządowych, samorządów, administracji, banków oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej wzięli udział w spotkaniach dotyczących nowego programu Czyste Powietrze.
Kolejne konsultacje odbyły się: 15 października w Poznaniu, 18 października w Ministerstwie Klimatu i Środowiska (MKiŚ) i 22 października w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Wcześniej, 4 października w MKiŚ, odbyły się rozmowy z przedstawicielami szeroko rozumianej branży budowlanej. Tematyka spotkań dotyczyła:
- kryteriów dostępu do programu Czyste Powietrze oraz roli banków w programie,
- zasad wypłaty prefinansowania,
- kwestii wyboru rzetelnych i uczciwych wykonawców,
- efektywności energetycznej budynków,
- konkurencyjności wspieranych technologii,
- działania gminnych punktów konsultacyjno‐informacyjnych.
Program zmienia się dynamicznie w stronę kompleksowej termomodernizacji. Po pierwsze, będziemy podstawiali inne źródła jego finansowania. Pod drugie, chcemy, by nowy program był „szczepionką” na tzw. ETS2 – powiedział Krzysztof Bolesta, Sekretarz Stanu w MKiŚ. Jak wyjaśnił, opłaty z europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji obejmujące sektor budownictwa i transportu (ETS2), które ministerstwo stara się opóźnić, będą wpływać na rachunki gospodarstw domowych ogrzewanych z wykorzystaniem paliw kopalnych.
W programie Czyste Powietrze mierzymy się z wieloma wyzwaniami. W grupie trzeciej programu, gdzie poziom dofinansowania dla osób najuboższych jest najwyższy, pojawiło się najwięcej nieprawidłowości. Charakter tych nadużyć wskazuje wręcz, że wspieramy osoby, które wcale nie potrzebują sto procent dofinansowania. Program Czyste Powietrze musimy więc przemodelować i ukierunkować działania przede wszystkim na osoby ubogie energetycznie oraz na poprawę efektywności energetycznej – powiedziała Dorota Zawadzka‐Stępniak, Prezes Zarządu NFOŚiGW.
Reforma z ubiegłego roku zrobiła więcej złego niż dobrego dla programu. Pojawiło się bardzo dużo patologii, jeśli chodzi o wydatkowanie tych środków, a są to środki publiczne. Trzeba wprowadzić odpowiednie zmiany, w tym legislacyjne, by ten program wszedł na odpowiednie tory – mówił Robert Gajda, Zastępca Prezesa Zarządu NFOŚiGW.
Kryteria uprawniające do dofinansowania
Program Czyste Powietrze ma na celu wymianę pozaklasowych kotłów na paliwa stałe oraz poprawę efektywności energetycznej domów jednorodzinnych. Wysokość wsparcia jest uzależniona od dochodów właścicieli domów jednorodzinnych – im niższe są dochody wnioskodawców, tym na wyższy poziom dofinansowania mogą liczyć.
Uczestnicy spotkań wskazywali, że obecne kryteria dochodowe nie gwarantują, że najwyższy poziom wsparcia – do 100 proc. kosztów netto inwestycji – otrzymują osoby najuboższe. Zaproponowano wprowadzenie dodatkowych kryteriów, np. majątkowych, dotyczących stanu energetycznego budynku, wieku wnioskodawcy, źródeł dochodu (zasiłków) czy minimalnego okresu własności domu. Głosy dotyczyły także zaangażowania w proces przyznawania dofinansowania z programu Czyste Powietrze ośrodków pomocy społecznej. Ponadto pojawiła się propozycja objęcia dofinansowaniem budynków wykorzystywanych do działalności gospodarczej przez mikroprzedsiębiorców. Padły także propozycje dotyczące zniesienia lub podniesienia limitu dochodów dla pierwszego progu dotacyjnego.
Prefinansowanie inwestycji
Osoby ubogie mają możliwość skorzystania z prefinansowania inwestycji – maksymalnie do 50 proc. kosztów kwalifikowanych. Kwota ta jest wypłacana na konto wykonawcy przedsięwzięcia. Pojawiają się jednak nieprawidłowości związane z nieuczciwymi wykonawcami. Wśród propozycji, które padły podczas konsultacji zaproponowano włączenie w proces banków, lepsze zabezpieczenie umów, wprowadzenie obowiązkowego ubezpieczenia wykonawców, wypłatę prefinansowania na konto beneficjenta, ograniczenie katalogu pełnomocników oraz przyspieszenie wypłat dotacji przy ograniczeniu lub rezygnacji z prefinansowania. Odejście od prefinansowania inwestycji uprościłoby i przyspieszyło ocenę wniosków, a także ograniczyłoby nadużycia w programie – wskazywały osoby obecne na spotkaniach.
Standard energetyczny budynków
Program Czyste Powietrze może znacząco przyczynić się do podniesienia efektywności energetycznej domów, a tym samym zapisy programu powinny być spójne z krajową i unijną legislacją dotyczącą standardów energetycznych budynków – zaznaczali uczestnicy spotkań. Wprowadzenie tzw. paszportu energetycznego ułatwiłoby beneficjentom programu zaplanowanie prac termomodernizacyjnych, ponieważ ze względu na wysokie koszty takich przedsięwzięć właściciele domów mogą decydować się na etapowanie prac prowadzących do osiągnięcia wymaganego standardu budynku. W programie powinna nadal istnieć możliwość tylko wymiany źródła ciepła i instalacji wewnętrznej, jednak także powinny być wymogi dotyczące minimalnej efektywności energetycznej domu, ocena jego standardu energetycznego przed i po wykonaniu przedsięwzięcia – zgłaszano podczas konsultacji.
Wykonawcy
Stworzenie listy rekomendowanych wykonawców przyczyni się do lepszej ochrony beneficjentów – podnosili uczestnicy spotkań. Propozycje dotyczyły zarówno list na poziomie gmin, regionów, jak i listy ogólnopolskiej. Wskazano na konieczność aktualizacji listy oraz zasugerowano, by obowiązkowe listy rekomendowanych wykonawców wprowadzać z uwzględnieniem okresów przejściowych. Zaproponowano powrót w programie do określenia limitów jednostkowych kosztów inwestycji, by zapobiec sztucznemu zawyżaniu kosztów usług i termomodernizacji przez wykonawców.
Technologie
Dopuszczone obecnie do dofinansowania technologie ogrzewania: kotły gazowe, na biomasę, olejowe, pomy ciepła, ogrzewanie elektryczne oraz przyłącza do sieci elektroenergetycznej gwarantują szeroki wybór dla beneficjentów i konkurencyjność. Uczestnicy konsultacji wskazywali właśnie na konkurencyjność technologii, jednak zwracali także uwagę na ukierunkowanie wsparcia na ich efektywność energetyczną, OZE oraz przyłącza do sieci ciepłowniczej. Podniesiono kwestię dofinansowania fotowoltaiki z programu. Wskazano także na problem nieuczciwych praktyk na rynku, np. zamiany tabliczki znamionowej, „modernizacji” kopciuchów.
Punkty konsultacyjno‐informacyjne, kontrole i operatorzy
Prowadzone przez samorządy punkty konsultacyjno‐informacyjne pomagają mieszkańcom, którzy chcą skorzystać z programu Czyste Powietrze. W trakcie konsultacji poruszono kwestię usprawnienia ich pracy i wprowadzenia do programu nowych operatorów. Uczestnicy spotkań wskazali na częste praktyki pozostawiania w domach beneficjentów programu nieefektywnych źródeł ogrzewania, co prowadzi do utraty dotacji. Uczestnicy konsultacji opowiadali się za szeroką kampanią edukacyjną dotyczącą programu Czyste Powietrze.
Co dalej?
Październikowe spotkania to pierwszy etap konsultacji programu Czyste Powietrze. W kolejnym, zaplanowanym jeszcze na ten rok, dyskusji poddane zostaną konkretne propozycje zapisów. Efektem tej dwuetapowej pracy nad reformą programu będzie jego nowa odsłona w 2025 r.
14.10.2024
Sprawdzaj firmy podające się za operatorów programu Czyste Powietrze
Uważaj na firmy, które zapraszają Cię na spotkanie i nakłaniają do współpracy, powołując się na partnerstwo w programie, a często też bezprawnie posługując się znakami graficznymi „Czystego Powietrza” czy instytucji zarządzających programem. Bądź czujny, zapytaj o tego wykonawcę w swojej gminie. I niech Cię nie zmyli fakt, że spotkanie konsultacyjne dla mieszkańców jest organizowane w wynajętej sali gminy czy urzędu.
Przypominamy, że ogólnopolski pogram Czyste Powietrze – pod nadzorem Ministerstwa Klimatu i Środowiska – wdrażany jest przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, we współpracy z szesnastoma wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej, gminami w całej Polsce (mamy ponad 2 tys. zaangażowanych JST) oraz wybranymi bankami. Wszystkie te instytucje – w tym listę gmin prowadzących punkty konsultacyjno‐informacyjne „Czystego Powietrza” i banków oferujących Kredyt Czyste Powietrze – znajdziesz na oficjalnej stronie programu: czystepowietrze.gov.pl. Nie promujemy w naszym programie konkretnych urządzeń i materiałów, ani firm wykonawczych czy instalacyjnych, dlatego sprawdzaj z kim współpracujesz i co wybierasz, bo robisz to na własne ryzyko.
Kto jest operatorem programu Czyste Powietrze?
Obecnie trwa też pilotaż operatorów programu Czyste Powietrze, którzy są uprawnieni na podstawie stosownych umów lub porozumień do wspierania naszych beneficjentów w uzyskaniu dotacji, przeprowadzeniu i rozliczeniu przedsięwzięcia, ale tylko w dwóch województwach. W pozostałych nie prowadzimy tego typu działań.
Na terenie Małopolski w naszym imieniu działa 5 operatorów prywatnych ze specjalnymi identyfikatorami oraz 23 gminnych, z kolei w województwie świętokrzyskim mamy 28 gminnych operatorów.
W żadnym innym województwie nie prowadzimy programu operatorskiego, dlatego bądź uważny, gdy ktoś puka do Twoich drzwi i wspierając się znakiem graficznym programu, czy nazywając się operatorem lub partnerem „Czystego Powietrza” namawia do współpracy przy uzyskaniu dotacji na wymianę kopciucha i termomodernizację Twojego domu. Są to nieuczciwe praktyki, wykorzystujące Twoją niewiedzę i mogące skończyć się konsekwencjami finansowymi (np. będziesz musiał oddać zaliczki, które w Twoim imieniu i za Twoją zgodą pobierze nieuczciwy wykonawca).
Niebawem operatorzy w całej Polsce
Przy okazji informujemy, że na bazie doświadczeń z dwóch wspomnianych pilotaży, pracujemy nad ogólnopolskim programem operatorów Czyste Powietrze, którzy będą w zasięgu ręki naszych wnioskodawców w każdym województwie. Takie rozwiązanie planujemy na 2025 r., o jego szczegółach będziemy informowali m.in. na stronie programu: czystepowietrze.gov.pl. Tymczasem uważaj, sprawdzaj i nie daj się naciągnąć nieuczciwym firmom.
11.10.2024
Pierwsze konsultacje społeczne dotyczące programu Czyste Powietrze
Obecne kryteria wejścia do programu, sposób weryfikacji i dokumentacji dochodów czy standard energetyczny budynków były jednymi z tematów konsultacji społecznych dot. programu Czyste Powietrze. Pierwsze z cyklu spotkań odbyło się 4 października 2024 roku w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Konsultacjom przewodniczył wiceminister klimatu i środowiska Krzysztof Bolesta. Kolejne spotkania wkrótce.
Czyste Powietrze jest ogólnopolskim programem dopłat do wymiany starych pieców oraz docieplenia domów jednorodzinnych. Ma na celu poprawę jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych przez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Kryteria programu są stale dopracowywane w trosce o jego beneficjentów.
Zdajemy sobie sprawę, że Czyste Powietrze to największy w Polsce i Europie projekt, w którym państwo dopłaca obywatelom do tego, aby poprawiać jakość powietrza przez np. termomodernizację budynków. Zauważamy, że ma on pewne niedociągnięcia i dlatego zdecydowaliśmy się na zorganizowanie konsultacji. Dzisiejsze spotkanie ma służyć temu, aby przedyskutować różne kwestie dotyczące programu. Liczymy na Państwa pomoc oraz cenne uwagi i spostrzeżenia – powiedział wiceminister Krzysztof Bolesta otwierając spotkanie.
Dostrzegamy pilną potrzebę zmiany programu Czyste Powietrze. Reforma, która miała miejsce w ubiegłym roku, jeszcze za poprzednich władz, była po prostu zła. Zwiększenie dofinansowania i prefinansowania, przy braku limitów kosztów jednostkowych inwestycji, spowodowało, że teraz mamy do czynienia z wieloma nieprawidłowościami. Musimy temu jak najszybciej zaradzić – podkreślił zastępca prezesa zarządu NFOŚiGW Robert Gajda. Dodał, że widzi także potrzebę prowadzenia szerokiej edukacji w zakresie korzystania z programu przez mieszkańców.
Kryteria wejścia do programu
Konsultacje rozpoczęły się dyskusją dotyczącą obecnych kryteriów wejścia do programu Czyste Powietrze oraz sposobu dokumentowania i weryfikacji dochodów. Zwrócono uwagę na problem sztucznego zaniżania dochodów przez dopisywanie osób do składu osobowego gospodarstwa domowego czy przepisywania współwłasności budynku na osoby o niskich dochodach w rodzinie. Przedyskutowano również temat definicji beneficjenta oraz tego, czy progi dochodowe powinny być jedynym kryterium oraz jaka powinna być ich wysokość. Wskazano na konieczność włączenia GOPS i MOPS do przyznawania 100% dofinansowania oraz uwzględnienia w tej kwalifikacji stanu technicznego budynku.
Prefinansowanie „Czystego Powietrza”
Podczas konsultacji poruszono także kwestie dotyczące prefinansowania w programie. Zwrócono uwagę na problem nieuczciwych praktyk, w szczególności tam, gdzie w imieniu beneficjentów występują pełnomocnicy. Wypunktowano nadużycia i wykorzystywanie niewiedzy osób najmniej zamożnych, które zdarzają się przez zbyt elastyczne zasady i uproszczone procedury programu, dzięki którym miało być łatwiej i szybciej o dotacje. Zaproponowano stworzenie innych kryteriów wejścia dla firm wykonawczych oraz zaangażowanie zewnętrznych podmiotów, takich jak banki. Uczestnicy spotkania zgodzili się, że prefinansowanie w zasadzie nie byłoby potrzebne, gdyby zapewnić szybkie wypłaty w formie refundacji.
Standard energetyczny budynków
Przedyskutowano również temat standardu energetycznego budynków. Omówiono obecne wymagania w programie, dotyczące zmniejszenia zapotrzebowania na energię użytkową do ogrzewania oraz wymóg audytu energetycznego przy kompleksowej termomodernizacji lub przy wymianie źródła ciepła na pompę ciepła. Rozważono wprowadzenie oceny energetycznej budynku przed rozpoczęciem prac oraz wymóg osiągnięcia konkretnego standardu energetycznego budynku po realizacji przedsięwzięcia. Zaproponowano wprowadzenie obowiązkowej termomodernizacji, np. przy najwyższym poziomie dofinansowania. Uczestnicy sugerowali też odejście od audytów energetycznych na rzecz świadectw charakterystyki energetycznej budynków, których wykonywanie jest mocniej regulowane i podlega kontroli. Wskazano, że cele programu powinny być zbieżne z Długoterminową Strategią Renowacji Budynków.
Wykonawcy
Poruszono również kwestię wykonawców w programie i tego, jak znaleźć tych uczciwych, którzy wykonają jakościową pracę. Zaproponowano uszczegółowienie wzoru umów, z których będą oni musieli korzystać i wprowadzenie wymogu ubezpieczeń OC. Omówiono stworzenie listy rekomendowanych wykonawców i zaangażowanie organizacji branżowych w ich weryfikację. Zastanawiano się nad wprowadzeniem szkoleń dla pracowników i stworzeniem dodatkowego programu kształcenia instalatorów. Zasugerowano, żeby rozważyć wzmocnienie nadzoru na rozliczeniami między beneficjentem, a wykonawcą, tak, aby można było zweryfikować wystawione przez nich faktury.
Technologie stosowane w programie
Na koniec konsultacji omówiono technologie obecnie stosowane w programie, takie jak pompy, gaz czy instalacje hybrydowe. W obowiązującej wersji programu osoby zainteresowane dotacją są zobowiązane do wymiany nieefektywnych źródeł ciepła na paliwa stałe (tzw. kopciuchów) na nowe, efektywne i ekologiczne źródło. W przypadku pomp ciepła i kotłów na biomasę wprowadzono obowiązek wyboru urządzeń z listy ZUM. Zastanawiano się nad wymaganiami dla urządzeń z tej właśnie listy oraz nad tym, czy obecny katalog kosztów kwalifikowanych (urządzeń i materiałów) jest wystarczający. Zwrócono uwagę na problem z nielegalnymi modyfikacjami kotłów na paliwa stałe. Zgodnie uznano, że program w przyszłości powinien uwzględniać instalacje hybrydowe oraz niezależnie od technologii promował urządzenia i materiały o wysokiej jakości.
Dzisiejsze, pierwsze z cyklu spotkanie nie wyczerpuje tematów związanych z kwestiami dotyczącymi programu Czyste Powietrze. Nadszedł czas, aby kompleksowo zająć się programem, który funkcjonuje już 6 lat. Dzisiaj poruszyli Państwo kilka kwestii, o których usłyszałem po raz pierwszy. My pracujemy dalej, a spotkania będą trwały co najmniej do końca października – podsumował spotkanie wiceminister Krzysztof Bolesta.